Tutaj pragnę przedstawić pisarzy, którzy debiutowali w późniejszym wieku swego życia. Warto o nich pamiętać nie tylko z powodu późnego debiutu.

Niemal wszystkie wymienione niżej osoby zadebiutowały późno lub bardzo późno. Ale ich książki odniosły sukces – niejednokrotnie zasłużenie wielki. Niektórym z autorów los nie dał okazji – bynajmniej nie z powodu jakości książek – do zbyt długiej radości z sukcesu. I jest jeszcze coś: niektórzy z nich przeszli do historii literatury jako autorzy jednej książki, co z całą pewnością godne jest uwagi.

Oprócz osiągnięć literackich – a są one w tej grupie pisarzy i niewątpliwe, i znaczące – docenić należy również coś innego, nie mniej ważnego. A mianowicie, swoistą odwagę i determinację w niełatwym dla swego wieku dążenie do pozostawienia po sobie śladu, do podzielenia się sobą ze światem.

Jamil Ahmad – Wędrowny sokół (Pakistan, 78 lat)

[Informacja o J. Ahmadzie znajduje się w części poświęconej pisarzom jednej książki]

Fiona Barton

​

(1957, Wielka Brytania) Fiona Barton była cenioną i nagradzaną reporterka w magazynach Daily Mail, Mail on Sunday, Daily Telegraph, a za swoją pracę zdobywała nagrody. Była też wolontariuszką w Sri Lance. W 2016 r., mając pięćdziesiąt dziewięć lat, zadebiutowała powieścią Wdowa będącą udanym thrillerem psychologicznym. Ponadto , w 2017 r. wydała kolejną książkę pt. The Child, która nstępnym roku ukazała sie w Polsce pt. Dziecko.

We wstępie do Wdowy autorka pisze:

Przez lata przeprowadziłam wiele wywiadów z ofiarami i sprawcami przestępstw, z celebrytami i zwykłymi ludźmi, którzy doświadczyli tragedii lub wielkiego szczęścia. O dziwo, najlepiej zapamiętałam nie tych znajdujących się w świetle reflektorów, ale postaci drugo- i trzecioplanowe; wspomnienie odtwórców tych pozornie epizodycznych ról pozostało ze mną do dziś.

Kiedy uczestniczyłam w głośnych procesach dotyczących krwawych, straszliwych zbrodni z pierwszych stron gazet, często łapałam się na tym, że przyglądam się żonie oskarżonego i zastanawiam, o czym tak naprawdę wiedziała albo raczej – o czym chciała wiedzieć.

W powieści widać pazur reporterski, co nie zawsze na dobre wychodzi. Ale z pewnością dodaje autentyzmu i dramatyzmu scenom osaczenia bohaterki przez media. Wdowa Fiony Barton w sposobie narracji jest ciekawym przekładańcem narracji pierwszoosobowej z trzecioosobową.

Wdowa będąc debiutem wyróżnia się ciekawym sposobem przedstawienia, czasami z odrobiną naiwności. Życie bohaterki zmienia się w piekło, gdy najbliższa osoba okaże się przestępcą, w tym przypadku pedofilem. Piekło zgotowane również przez media, które dla newsa gotowe są rozszarpać bohaterkę.

Jerzy Edigey

​

(1912-1983, Polska. Prawdziwe nazwisko: Jerzy Korycki) Jerzy Edigey był adwokatem, pisarzem. Pochodził ze starej tatarskiej rodziny zamieszkałej na Litwie, pamiętającej czasy Jana III Sobieskiego. Debiutował mając 51 lat) powieścią kryminalną pt. Czek dla białego gangu w 1963 r. Nie chodzi w niej ani o jakiś gangsterski związek lekarzy, ani tym bardziej o handlarzy opiatami, lecz … o gang cementowy, z którym rozprawiają się, jak zwykle w tamtych czasach, zawsze czujni, operatywni milicjanci.

Jerzy Edigey napisał ponad dwadzieścia powieści kryminalnych. Niektóre z nich posłużyły w czasach PRL-u za podstawę dla scenariuszy seriali filmowych, popularnych nie tylko wówczas. Ponadto, w dorobku Jerzego Edigeya znajduje się kilka tomów opowiadań kryminalnych i parę powieści historyczno-przygodowych.

Nie jest to zapewne literatura sokolich lotów, jednak jest sprawnie pisana i wciąż ma swoich czytelników. W powieściach Edigey wplata również międzynarodowe wątki, jak właśnie w Czeku dla białego gangu,co zapewne miało podnieść i rangę, i problematyki samych powieści.

Książki Edigeya były tłumaczone na kilkanaście języków. Są nadal wydawane i mają wciąż czytelników.

Anna Jean Mayhew – Sucha sierpniowa trawa (USA, 70 lat)

[Informacja o A. J. Mayhew znajduje się tutaj]

B. A. Paris

​

(właśc. Bernadette MacDougall, 1958, Anglia) Zadebiutowała w wieku pięćdziesięciu ośmiu lat świetnym, bestselerowym thrillerem Za zamkniętymi drzwiami (wyd. angielskie 2016 r.). Kolejną książką B.A. Paris jest Na skraju załamania (wyd. polskie, 2018 r.).

Wydawnictwo Albatros podaje o B.A. Paris następującą informację:

Angielska autorka od wielu lat mieszkająca we Francji. Pracowała w finansach; obecnie zajmuje się pisaniem, prowadzeniem szkoły językowej i wychowywaniem pięciu córek. Za zamkniętymi drzwiami to jej debiut literacki, który przez wiele tygodni utrzymywał się na liście bestsellerów New York Timesa. B.A. Paris w 2017 r. wydała kolejny thriller pt. The Breakdown.

Wydawca również podaje informację o książce oraz przytacza wybrane o niej opinie :

Światowy bestseller, który wywołał sensację na międzynarodowym rynku wydawniczym.

 Wszyscy znamy takie pary jak Jack i Grace: on jest przystojny i bogaty, ona czarująca i elegancka. Chciałoby się poznać Grace nieco lepiej, ale to niełatwe, bo Jack i Grace są nierozłączni. Niektórzy nazwaliby to prawdziwą miłością.

Wyobraź sobie uroczystą kolację w ich idealnym domu, miłą konwersację, kolejne kieliszki dobrego wina. Oboje wydają się w swoim żywiole. Przyjaciele Grace chcieliby zrewanżować się lunchem w przyszłym tygodniu. Ona chętnie przyjęłaby zaproszenie, ale wie, że nigdy z nimi nie wyjdzie. Ktoś mógłby spytać, dlaczego Grace nigdy nie odbiera telefonów, nie wychodzi z domu, a nawet nie pracuje. I jak to możliwe, że gotując tak wymyślne potrawy, w ogóle nie tyje? I dlaczego w oknach sypialni są kraty? Doskonałe małżeństwo czy perfekcyjne kłamstwo?

 „Najlepszy i najbardziej przejmujący thriller, jaki kiedykolwiek czytałem”

San Francisco Book Review

 „Porywający debiut! Przerażenie, które czuje Grace, jest zaraźliwe, klaustrofobiczna atmosfera zagęszcza się, a niepokojąca gra w kotka i myszkę zmierza do przerażającego i niespodziewanego finału”

Publishers Weekly

 „Wciągające i powodujące szybsze bicie serca momenty gwarantują, że po tej lekturze inaczej zaczniecie patrzeć na swoich przyjaciół i sąsiadów”

Margaret Madden, Bleach House Library

 „Psychologiczny thriller w stylu Hitchcocka”

Woman

 „Mrożący krew w żyłach thriller, który nie pozwoli ci zasnąć”

Mary Kubica, autorka „Grzecznej dziewczynki”

[Za: Wydawnictwo Albatros]

Catherine Poulain

​

(1960 r, Francja) Francuska wieloletnia wędrowniczka (w stylu raczej mało kobiecym) po niemal całym świecie.

Zadebiutowała w wieku pięćdziesięciu sześciu lat głośną i bestselerową książką Wielki marynarz, będącą zapisem w trzeciej osobie swoich włóczęgowskich przygód po świecie. Rozpoczęła je od francuskiej Prowansji, poprzez Azję, na Alasce kończąc – skąd została w 2003 r. deportowana do Francji.

Gdybyśmy chcieli porównać wędrówki Jeana Geneta z wędrówkami Poulain, należałoby powiedzieć, że Genet prowadził bogobojny, stabilny, wręcz domowy żywot.

Catherine Poulain mówi o sobie:

Miejsca, do których dostęp był łatwiejszy, nie były tym, czego szukałam. Nie były też tańsze. Ciężko pracowałam, żeby zarobić na bilet, ale potem byłam już wolna i zależna tylko od siebie. Jechałam w nieznane, zostawiając za sobą wszystkie hamulce bezpieczeństwa, które tak naprawdę były jak klatki. Oddzielały mnie od rzeczywistego fizycznego świata. A ja tylko takiego świata chciałam. Nie, to nie była ucieczka. Trzeba znaleźć w sobie wiele odwagi, żeby wyjechać. Gdy się wyrusza samotnie w nieznane, zagadką staje się to, co spotka nas za pierwszym zakrętem. Kto wie, może nawet śmierć. Musiałam pogodzić się ze świadomością, że mogę umrzeć samotnie, gdzieś w drodze. Ale czy to w ogóle kogoś będzie obchodzić? Ja po prostu byłam spragniona świata, chciałam sama pisać sobie rolę w życiu, wyjść poza siebie, przekroczyć własne granice. To nie była ucieczka. To było wyjście w świat.

[ Za: Gazeta prawna]

Książka była nominowana do Nagrody Goncourtów. Autorka otrzymała za nią dziesięć wyróżnień, w tym od francuskiego ministra pracy. O tym ostatnim mówi:

A jedną z nagród przyznał mi minister pracy. Czy to nie zabawne, że dostałam ją za książkę, w której opisuję swoją pracę na czarno?

[Za: Wysokie Obcasy]

Leonard Zagórski

(1921-1993, Polska) Pisarz, autor powieści sensacyjnych nazywany jest polskim Frederickiem Forsythem. Zadebiutował w 1986 r. w wieku 65 lat, będąc na emeryturze. Wcześniej zajmował się zawodowo morskim handlem zagranicznym.

Wszystkie jego thrillery stały się bestsellerami. Książki Leonarda Zagórskiego cechuje sensacyjna i szybka akcja, rzetelność i dbałość o opisywane szczegóły.

• Inkarnacja;
• Upiór;
• Matnia.

W przedmowie do powieści Matnia Leonard Zagórski pisze słowa znamienne i godne zapamiętania:

Od zarania dziejów człowiek odczuwał potrzebę przeżywania dramatów i napięć, był wrażliwy na krzywdę słabego i jednocześnie na krzywdzie tej żerował. Niech wrażliwi przyjmą jednak do wiadomości, że nie ma systemu władzy jednakowo dobrej dla wszystkich. Idealne są tylko założenia wydumane przez gorące serca w oparach niezadowolenia z istniejącej rzeczywistości, budujące swoje wizje władzy doskonałej na wyobrażeniach nie do zrealizowania na Ziemi. Jak dotąd, wszystkie teoretyczne systemy społeczeństwa bezkonfliktowego przeistaczały się w reżymy represji, jeżeli ich twórcy, będąc u władzy, nie poszli na odstępstwa od teorii, podyktowane przez życie.

Niech marzyciele i buntownicy, nim siądą do tworzenia nowego modelu porządku społecznego, o tym pamiętają. Bo zawsze i wszędzie będą władcy i władani, silni i słabi, będzie niezadowolenie, znój, krew. To one uczą pokory, uznania prawa do życia innych, niezagarniania całego szczęścia dla siebie.

Od kiedy zwycięstwo w walce zbrojnej przestało być warunkiem przeżycia narodów, pozostało im tylko współżycie. Niech więc literatura nie podjudza jednych przeciwko drugim, a pomaga się nawzajem zrozumieć. Pisanie, które roli tej nie spełnia, staje się propagandą.

Matnia została wydana w 1988 r., w czasie upadającego komunizmu. Jednak nikt wówczas nie znał ani daty, ani formy jego upadku, mimo, że upadek wszystkim wydawał się i oczywisty, i w zasięgu ręki. Cytowane wyżej ostrzeżenie Leonarda Zagórskiego z całą nie jest zależne od czasu i ustroju.

Ewenementy – powrót